Os derradeiros secadoiros de Congro

No concello de Muxía, preto da beira do mar, consérvanse os derradeiros secadoiros artesanais de congro de toda Europa:

O Secadoiro dos Cascóns, situado ó carón do paseo marítimo que sube ó Santuario da Virxe da Barca e mailo Secadoiro da Pedriña, situado cerca da praza do Coído.



Neste último, en novembro, inda se podían ver os congros colgados, momento no que o cheiro máis destacable era o da mar.

Témonos que remontar ós séculos XV e XVI para atopa-la orixe dunha tradición, ó redor do congro seco, que vincula Galicia con Aragón, Castela e Cataluña.

Documentos da historia de Calatayud contan que nesta vila producíase unha grande cantidade de cáñamo, planta da que se extrae unha fibra empregada polos artesáns desta localidade para facer cordas e sogas. Eran produtos que tiñan unha grande demanda para barcos e carabelas nos portos galegos e cántabros, e como naquela época o comercio facíase en especie, os galegos que mercaban as cordas pagaban con congro ou bacallao.

O proceso do secado é longo e laborioso:

O primeiro que se lle fai ó congro é “esmonifalo”, é dicir, abrir a cabeza e facerlle un burato para colgalo no banco.

Despois ábrese o congro á metade, retírase a tripa, a cabeza e parte da espiña, proceso que se coñece como “lanado” ou “rascado”.

A continuación lávase nos “píos” con auga de mar.
Xa limpo, fánselle os furados cun coitelo con forma de fouce, de xeito que o aire o poida traspasar e cure.



Toca agora o “envarado”, que consiste en pasar unha caña polos buratos da cabeza á cola, para que quede estirado cando colgue, cousa que se fai nunhas estructuras chamadas “cabrias”, formadas por troncos de madeira colocados en horizontal e vertical.

Aquí colgados permanecerán uns quince días, sempre pendentes da climatoloxía.

Por último, unha vez secos, “desváranse”, métense nun molde e son prensados e atados con arames para face-los fardos, que se envolven en tea de saco.

Neste vídeo pódese ver todo o proceso:


Cada semana santa, o venres santo, faise a Festa do Congro en Muxía, onde se pode degustar este peixe de distintas maneiras. Velaquí unha escolma dos cartaces das últimas edicións:





(Extraído con permiso da web A Costa da Morte; Autora: Tania Carreira Rial)

Ningún comentario:

Publicar un comentario